South Georgie

GEORGIE/ARMENIE

Juli 1999

Eric Trenson – tel. 050/71.74.72

LAND EN VOLK

Ligging

Ten N.W. van Turkije en ten N. van Iran ligt de Kaukasus , dwz de ex-sovietrepublieken Georgie, Armenie en Azerbeidjan. Aangezien wij maar beschikten over drie weken verlof en Azerbeidjan op zijn hoofdstad Baku na niet zoveel te bieden zou hebben, werd beslist overwegend Georgie en enkele dagen Armenie te bezoeken. Ik had russisch geleerd en zou dit nu kunnen gebruiken en in veel gevallen is dit de enige communicatietaal tenzij ik kartuli of armeens zou spreken. Deze gebieden zouden zeer gavaarlijk zijn : er waren in het verleden heel wat conflicten en burgeroorlogen. Denk maar aan de afscheiding van Abchazie waar je niet inkomt (mijnenveld aan de grens), het semi-autonoom moslim-gebied Ajaria met als hofdplaats Batumi (zeer rustig), het vm. Afscheidingsgebied Zuid-Ossetie waar het thans rustig is. In Noord-Ossetie (Rusland) is het heel wat onrustiger. In Armenie, officieel in oorlog met Azerbeidjan vanwege zijn steun aan het afgescheiden gebied Nagorno-Karabagh, was het rustig. Het krijgt dan ook geen benzine uit het olierijke Azerbeidjan. Benzine is in Armenie zo schaars als goud en kost 1 USD/liter op de zwarte markt. De straten zijn leeg en er is bijna geen openbaar vervoer. In het mooie Svanetie, hoog in de Kaukasusbergen, werd ons het reizen afgeraden. Later vernamen wij van Duitse fietsers dat zij daar werden beschoten door de eigenzinnige bewoners.

Armenie, met hoofdstad Jerevan, is zo groot als Belgie maar heeft slechts 3,5 mio inwoners. Georgie, hoofdstad Tbilisi, tweemaal zo groot als Belgie, had over enkele jaren 5,5 mio inwoners en daarvan zijn er 2 mio uitgeweken tengevolge oorlogen , instabiliteit en gebrek aan werk.

Landschap

Het westen van Georgie is tamelijk vlak met in piun vervallen fabrieken die het duidelijk beter deden in het Soviet-tijdperk. Ajaria is tamelijk heuvelachtig en groen: men bemerkt rondom Batumi in de heuvels de prachtige buitenverblijven van welstellende Georgiers en daarna volgt men de subtropische kust met palmen en keistranden waar de welstellende burgers vertier zoeken in shops en restaurants. Na Kutaisi wordt het landschap heuvelachtig en groener. In het oosten, bij het klooster David Garedj, dichtbij de grens met Azerbeidjan, ligt een verlaten steppe, een semi-woestijn doch met charme op zijn beurt. Het zuiden van Georgie is bergachtig en groen. Eens men na Bavra Armenie heeft bereikt rij je door een troosteloos steenlandschap tot Jerevan mpet de slechtste weg uit de Kaukasus tot 20 km na de grens. De weg van Jerevan tot Sevan is vrij van putten en gaten en een soort autostrade. Het meer van Sevan is een ontgoocheling : een strand, een kerk op een heuveltop en een paar terrasjes. Van Sevan naar Dilijan gaat het zigzaggend naar beneden door een mooi, groen landschap. Rondom Dilijan heb je een natuurreservaat. Na Vanadzor, richting Alaverdi rij je door een prachtige canyon van de Debet. Bij Alaverdi liggen drie armeense kerken, waarvan deze van Haghpat door de Unesco is beschermd en met reden. In Georgie liggen de mooiste landschappen in de Kaukasus, dus in Svanetie en in het hoge Kazbegi. Overal zie je op wandelingen veel en mooeie inheemse bloemen bloeien. Zo herinner ik me een wandeling in Kazbegi waar we een dal verkenden tot aan het kerkje Cminda Sameba en er de ganse tijd door bloemenweiden liepen tot we op de “zomerverblijven” van herders stootten die in de rotsen woonden enkel beschut door takken en een bladerdak met wat klei erop.

Klimaat

De beste tijd om de Kaukasus te bezoeken is in de lente en het najaar. De temperaturen zijn dan van 19° tot 25 °C. Er zijn hete zomers tot boven 30° C. maar vanwege de lage luchtvochtigheid is de warmte goed uit te houden. In de zomer is het in de bergen wat aangenamer en frisser. Ervoor en erna is het wat frisser en regent het wat meer (mei). In de winter is het tamelijk koud met hier en daar twee meter sneeuw en gesloten passen. In Ajaria, de kuststreek bij Batumi, heersen er semi-tropische temperaturen; er wordt thee en citrusvruchten geteeld en er groeien palmbomen. In de zomer is er fruit in overvloed en van alle soorten : abrikozen, kersen, perziken, peren, tomaten, watermeloenen en veel meer. In het oosten is het zeer warm in de zomer. Tbilisi is aangenaam ‘s avonds.

Flora en fauna

Flora : er zijn vele biografische en topografische zones en Georgia heeft één van de meest verscheidene inheemse plantensoorten in de wereld. De Kaukasus is dan ook bijna een bloementuin mer specifieken plantengroei, een paradijs voor biologen. Er zijn bv. Meer dan 4.000 soorten vasculaire planten, meer dan 6.000 soorten fungis. Ongeveer 40% van Georgia is bebost met verscheidene types bos ; 5% is oerbos. Ecologen en vogelliefhebbers komen er aan hun trekken. De bij ons bekende fazanten werden via de Grieken naar Europa overgebracht uit Georgie. Er leven in Georgie oneveer 360 vogelsoorten, waarvan er 250 soorten broeden. Er migreren veel vogels van de Kaspische naar de Zwarte Zee en Georgie ligt daar tussenin. Er zijn momenteel viet nationale parken : Borjomi-Kharagauli (open), Kolkheti, Iori Highland en Eastern Caucasus in planning.

Fauna : In de bossen leven allerlei kleine dieren en wolven in het diepe bos. Beren leven er enkel in Svanetie en slangen slechts in het oosten bij de grens met Azerbeidjan. Er leven veel inheemse vogelsoorten. Ik zag er verscheidene keren op een boerderij een kaukasische herdershond die veel gelijkt op een sint bernard. De tamme paarden op de zomerweiden zijn kleiner dan de Europese.

Bevolking

Beide landen zijn dunbevolkt ook mede door de legendarische diaspora in Armenie en recentelijk ook in Georgie (2 mio in vijf jaar). Het orthodoxe christendom is de staatsgodsdient sedert de heilige Nino (vrouw) uit Syrie in de vierde eeuw het land kerstende. Uit dezelfde periode stamt de kerstening in Armenie. Beide landen liggen dan als een christelijk eiland midden in islamitische wereld. Het georgiesch behoort tot de zuid-kaukasische taalgroep en is nergens mee verwant. Idem voor het armeens. In deze landen zijn nog amper westerse toeristen geweest. Er bestaat zelfs geen Lonely Planet van. Ik heb reeds veel gereisd maar nog nooit eerder heb ik zo’n gastvrije bevolking ontmoet. Steeds en overal wordt je spontaan uitgenodigd op thee en uitgebreide traditionele maaltijd met vele toasts gegeven door de tamada (toastheer) op vaderland, familie de gasten,…. Je wordt dan ook spontaan uitgenodigd om te overnachten alsof dat de gewoonste zaak is, ook in afgelegen dorpjes. Op de bus, in het dorp, op je wandeling, overal wordt je uitgenodigd op een hartelijk gesprek en een glas. De kennis van een beetje russisch doet daarbij een extra deur open.

PRAKTISCHE INFORMATIE

Kaarten

A travel reference map of the republic of GEORGIA : 057, schaal 1/625.000 van

International Travel Maps, 345 West Broadway, Vancouver, B.C. Canada V5Y 1P8,

ISBN 0 921463 05 7, gekocht bij Zanzibar & Atlas, Gent : een goede toeristische kaart met goede aanduiding van alle bezienswaardigheden en een overzichtelijke index daarvan, een stratenplan van Tbilisi en het Georgisch alfabet (interessant om busopschriften te lezen en goed te leren).

Enkel Georgie en het noorden van Armenie, geen km-aanduiding.

KAUKASUS, Georgien, Armenien, Aserbaidschan op 1/1.000.000 van Freytag & Berndt.

Hier wel de drie kaukasuslanden kompleet met indeling per provincie/gebied en een onderscheid in hoofdwegen en kleinere wegen en km-aanduiding. Op de rugzijde een plaatsnamenindex.

Beide kaarten vullen mekaar aan, zodat ik ze allebei kocht. Terplaatse geen kaarten te koop.

Visa en ambassade

Georgie : Je reispas moet nog zes maanden geldig moet zijn bij het verlaten van Georgie. Je hebt een formulier “application for entry and exit visa” nodig van de ambassade, die je invult en in tweevoud indient op de ambassade samen met je paspoort. Een enkel visum kost 2.000 bf en een dubbel 3.000 bf, beperkt tot 15 dagen. Een uitnodiging van een particulier of hotel hoeft niet. De ambassade bevindt zich op volgend adres :

Embassy of Georgia

Vergotestraat 15

1030 Brussel – tel. 02/732.85.50 – fax : 02/732.85.47

De ambassade is open op weekdagen van 09.00 tot 13.00 uur. Eerst informeren, want die zaken veranderen om de haverklap! Bij inreis en uitreis via Sarpi moeten nogal wat documenten worden ingevuld en bureeltjes worden gepasseerd maar na een half uur is men het “ijzeren gordijn” gepasseerd. De douane heeft nog niet veel reizigers gezien en ze zijn heel behulpzaam. De Russen doen geen grenskontrole meer en het was de eerste dag dat de Georgiers controle deden (09.07.99)

Armenie : Met een Georgisch visum mag men vijf dagen in Armenie verblijven. Let wel dat u een dubbelvisum hebt voor Georgie en dat ze een stempel aanbrengen bij het verlaten van Georgie en als je terug binnen komt uit Armenie. Hierdoor hadden wij wat problemen bij het definitief verlaten van Georgie omdat de enkele dagen verblijf in Armenie niet konden worden afgetrokken van de toegestane vijftien dagen Georgie en omdat we aldus “over tijd” waren en onze visa moesten verlengen in Batumi toen we aan de grens GEO/TR stonden. Na wat discussie werd er door de douane naar de consul in Batumi gebeld en oef, we mochten door naar Turkije. Bij aankomst moet je een arrival/departure card invullen waarvan je een dubbel zorgvuldig moet bijhouden omdat je die bij het uitreizen aan de douane moet overhandigen. Tot onze verbazing verlopen de formaliteiten in Armenie aanzienlijk vlotter dan in Georgie, amper vijf minuten. Het adres van de ambassade is :

Embassy of Armenia

Franz Merjaystraat 157

1050 Brussel – tel. 02/346.56.67 – consulaat : 02/344.97.01 open woensdag 10.00-13.00 uur (navragen).

Toeristeninfo

Er zijn geen toeristeninformatieburo’s, niet in Brussel en ook niet elders. Wat er is zijn privé-reisburo’s. Ter plaatse vindt je geen informatie. De ambassade van Georgie verstrekt een “pocket guide for tourists”

Een Lonely Planet bestaat niet over deze landen. Enkele bladzijden nuttige informatie vond ik in “ASIA overland” van Mark Elliott.

Caucasus Travel, St Mary’s Court, 39 Market Place,

Henley-on-Thames, RG9 2AA, England – fax 44/1491/410510 – email : caucero at aol.com is een peperdure reisagent maar heeft een mooie brochure met veel informatie.

Er is ook een gids/boek in het engels, nl. “ The Georgian Republic”, van Roger Rosen, uitgegeven door : Odissey guides, 43 Oakdene Road, Sevenoaks, Kent TNI3 3HG – UK – tel. 44/.1732/746018

Megrobi (Greet Vanhassel) organiseert reizen naar Georgie/Armenie – Heistraat 289 – 2610 Wilrijk – tel. 03/830.48.62

Koning Aap heeft ook een interessante reis naar Georgie/Armenie.

Ictam, Bergstraat 62-64 te 1000 Brussel (tel. 02/548.98.98) heeft ook een programma naar Armenie.

Abshilava Tamaz, 2a/12 Tamarashvili Str. (Vake district), GEO 380062 Tbilisi – fax : 995-32-952805 heeft een reisprogramma “Megrobi” met 55 USD/pp/dag full tour programme en 35 USD/pp/day voor BB in Tbilisi.

Het meest uitgebreide reisaanbod voor Georgie/Armenie vindt je in een uitgebreide kataloog van :

ERKA-Reisen, Robert-Stolz-Strasse 21, 76646 Bruchsal, Duitsland – tel. 0049-7257-930390

fax 0049-7257-930392 – email : 101321.1274Atcompuserve.com , in Belgie vertegenwoordigd door Wieland De Hoon, Reinaart de Voslaan 3, 1180 Ukkel (tel. 0477/422.488)

Een goede website voor Armenie is : http://www.arminco.com en voor Georgie : http://www.parliament.ge

Vliegtuigticket

Ik heb geboekt via BBL Travel bij Turkish Airlines voor 13.935,- BEF incl. Tax. Naar Istanbul edn verder naar Trabson. Van Trabson naar de grens van George is het ong. 200 km met een dulmus.

Er zijn dagelijks vluchten met aansluiting naar Trabson. Istanbul Airlines vliegt enkel tot Istanbul en Georgian Airlines vliegt uit Amsterdam of uit Frankfurt naar Tbilisi (duurder).

Reizen in Georgie/Armenie

Uit Trabson (TR) kun je voor 1,4 mio TL een bus nemen naar Hopa. Van Hopa neem je best een dolmus naar Sarpi, de grens 20 km verderop. Je passert best de grens TR/GEO te voet en neemt vervolgens een dolmus naar Batumi (15 km) voor 2 USD. In Georgie is er veel en goedkoop openbaar vervoer. Neem echter, indien mogelijk geen bus, want die stopt heel veel en is daardoor traag. Het is veel beter de dolmus (maschroetnie taksi) van 12 passagiers te nemen die rechtstreek van A naar B rijdt voor een kleine prijs en zeer vlug. In Armenie is er bijna geen openbaar vervoer en best tracht je bij de grens een chauffeur te charteren voor een rondrit. Benzine is er enkel voor het leger en de ambtenaren, niet voor toerisme. De wegen zijn er bijna leeg. Het is bijna onmogelijk benzine te kopen en dan nog aan woekerprijzen op de zwarte markt. Armenie is vanwege zijn strijd om Nagorno-Karabagh tegen zijn olierijke buur Azerbeidjan door deze verstoten van olie.

Accomodatie

Georgiers zijn zeer gastvrije mensen en regelmatig wordt je uitgenodigd bij hen thuis om the te drinken en weldra staat een uitgebreide maaltijd voor je klaar, moet je enkele malen toasten en hun lekkere wijn proeven waarna je wordt uitgenodigd om te overnachten. Als het een arme familie is, kun je best een bijdrage betalen. Soms gaf ik een pakje koffie. Balpennen, ballons en kleine sieraden doen het steeds goed. Een hotelletje kost maximaal 30 lari. In Jerevan overnachtten wij in hotel Nairi voor 10 USD met badkamer en prachtig uitzicht op de stad. Een lijst met overnachtingen is hierbij gevoegd.

Eten en drinken

Alhoewel er overal zeer veel groenten en fruit te koop is, zou je een uitstekende keuken verwachten. Dit is niet steeds het geval. Als tussendoortje vindt je bijna overal een khadjapuri, plat brood als een pannekoek (puri) met kaas (khadja) ertussen. Lekker, voedzaam en zeer goedkoop. De bekende frisdranken vindt je overal. Vooral in Kaheti kun je churchkhela kopen ; het lijkt wat op droge worst maar is een lekkernij samengesteld uit aan elkaar geregen okkernoten, hazelnoten en amandelen in een omhulsel van caramel, gekookte wijn in bloem en daarna gedroogd in de zon. Maar de wijn is zeer bekend en lekker. Naar het schijnt is Georgie de bakermat van de wijnbouw, nog voor de grieken eraan begonnen. Er zijn honderden soorten wijn en brandy’s van uitzonderlijke kwaliteit. Probeer er zeker eens de halfzoete, op porto lijkende, Kindzmarauli. Of Mukuzaani, Tsinandali, Napareuli, enz. Er zijn ook voortreffelijke sparkling wines en brandies. Een uitstekend restaurant in Tbilisi is “Kazbegi” in een zijstraat naast de St Georgeskerk. Het ligt in een groene omgeving en er zijn tuinmeubelen en een uitstekend terras. Her Kazbegi-bier, overal verkrijgbaar in halve-liter glazen in van een goede kwaliteit. Georgie is bekend om zijn vele minerale waters. Het bekende Borjomi is steeds bruisend en zeer zout (25 bef/fles 0,75l). Je vindt weinig plat water.

GEGEVENS

Overnachtingen

Trabson (TR) : Otel Ani, Guzelhisar Caddesi 10 tel. 0462/326.72.82 : 8 mio TL dubbelkamer met bad op de gang. Dicht bij het centrum en russische wijk, veel lawaai op straat.

Batumi : geslapen bij familie van Nana, die wij hadden ontmooet aan de grens. Hier hebben wij kennis gemaakt met de tamada (tafelheer) en het eeuwig toasten op alles en nog wat. Gelukkig is de georgische wijn niet met scheikundige produkten aangemaakt en blijft hoofdpijn ‘s anderendaags achterwege. Het adres is : Mortuladze Ramazi, Agmasenebeli 66/34, Batumi – tel. (-88222)-42995.

Kutaisi : Op de bus ontmoetten wij Nana, die ons bij haar thuis uitnodigde in haar flat. Gelukkig hier geen al te grote drinkpartij na de traditionele the. De hele familie wil kennismaken en bijna alle buren uit het flatgebouw. Iedereen komt zomaar binnen, eet en drinkt wat, zit wat te praten en gaat dan weer weg. Wij onderhandelden over een auto+chauffeur voor de ganse duur van ons verblijf. Er werd wat met dollars gegoocheld alsof wij westerlingen wandelende dollars zijn en er werd van onze zijde beleefd bedankt. Wij werden een halve dag rondgereden naar de ruine Bagrat-kathedraal, Mozameta-kerk en de mooie Gelati-kerk. Daar hebben wij op een terras wat gegeten en gedronken en zijn dan verder gereden naar de Sataplia-grotten, ingang 5 GLA/pp. Wij sliepen hier twee nachten. Hun adres is : Family Raminashvili, Nikea Str. 76/48, Kutaisi

Tbilisi : David en Lia Murashvili, Khostaria 4/20, GEO-380008 Tbilisi (tel. 98.43.17) : De man is professor en wij gebruikten dit adres als basis voor verscheidene uitstappen in alle richtingen. Het is centraal gelegen, niet ver van de hoofdstraat Rustaveli en dichtbij het metrostation. Mc. Donald ligt dichtbij. Wij mochten er onze baggage gratis stockeren terwijl wij meerdaagse tochten maakten en hoefden ervoor niets te betalen. Deze mensen zijn arm maar vriendelijk. Er is een bescheiden badkamer maar er is in heel Georgie slechts één uur water per dag beschikbaar. Men vroeg ons eerst 25 USD/dag, maar ik antwoordde dat er geen sprake was van USD en dat wij budgetreizigers waren. Na enig denkwerk werd de prijs op 30 GLA/dag (2 pers) incl. ontbijt. Lia en haar dochter spreken goed engels maar David iets minder. Het is geen viersterrenhotel maar de prijs is heel goedkoop. Een kamer in een hotel kost al vlug 50 USD/nacht in Tbilisi.

Telavi : Hier werden wij vriendelijk uitgenodigd door Guram Arsenashvili, ul. Kavkasiuni 41/kv. 4 in Telavi (tel. 3.40.07 of 3.18.18) die wij ontmoetten bij het Ikalto-klooster. Heel vriendelijke mensen. Guram is eigenaar van een busmaatschappij.

Jerevan (Armenie) : Hotel Nairi, 250 Amaranotzayin Str. (tel. 374-65.05.67). Wij betaalden 10 USD,,dbl zonder ontbijt maar met badkamer warm/koud water. Dit was een luxe na Georgie-zonder-water. Vanop kamer zicht op de Ararat-berg in Turkije. Kamer ij OK. Zicht op de Ararat-berg.

Dilijan (Armenie) : Wij waren in deze mooie omgeving beland, doch nergens een deftige overnachtingsplaats te vinden. Wij vroegen na en kwamen terecht in een soort zomerkamp: houten chalets en een centrale eetzaal (allemaal eten van 20.00-21.00 uur voor 1000 dram – 2 USD/pp) en vroeg slapen gaan. Eerst vroeg men voor de chalet 20 USD maar na een discussie in mijjn beste russisch kregen wij die voor 1500 dram of 3 USD/pp. Ok voor een nacht; er is niets anders. Adres : Katchatrian Sargis, Kamarina 77A, 377250 Dilijan.

Gori : Hotel Intourist op het centrale plein. Wij betaalden 20 GLA:pp of 10 USD/pp. Het is een groot, typisch Intourist-hotel die blijkbaar beter tijden heeft gekend. Er is een goede bakkerij ernaast waar men een lekker ontbijt kan nemen.

Kazbegi : Wij liftten aan de russische grens en kregen een lift tot Kazbegi waar wij werden uitgenodigd voor thee en een maaltijd. Men heeft met ons tot aan het kerkje Cminda Sameba gereden, ons een ijzerhoudende bron en torenwoningen getoond. Daarna kregen wij nog een volle avondmaaltijd met de goede georgische wijn.

Vardzia : Bij deze prachtige oude grottenstad bevond zich een hotel, doch dit is helaas gesloten. Het is een prachtige verlaten vallei niet ver van de armeense grens. Bij navraag naar logenment zijn wij terechtgekomen in het eerste bewoonde dorp na Vardzia, nl. Tmogi. Daar mochten wij overnachten bij Naziko Zazadze, een boerin. Wij kregen een degelijk avondmaal en konden daarna nog kersen smullen. ‘s Morgends reed een kleine nokvolle bus met kisten en emmers kersen die bij iedere boer in het dorp maar werd bijgeladen, een ongelooflijke situatie tussen de kersen tot Alkalaki.

Batumi : Hotel Bebo, Zabarashvili Str. 31, dichtbij het busstation en kerk. Er zijn propere kamers mer bad apart. Wij betaalden 10 USD/dbl. Aanrader bij aankomst/vertrek in Georgie.

Signaghi : In dit mooi stadje, op de heuvel, het brede wijndal overkijkend, werden wij uitgenodigd bij Mari Lomsadze (onderwijzeres), Varkettili 3, IV 403, flat nr 317 in Tbilisi. In Signaghi heeft zij een verbijf bij haar kranige en plezante grootmoeder. Wij kregen er thee en delicatessen.

Als reiziger wordt men vaak door particulieren uitgenodigd op thee, een maaltijd en overnachting. Niet iedereen spreekt engels. Met russisch , soms het enig middel tot conversatie, kan men overal terecht. Ik had al avondles russisch gevolgd en wou dit nu eens testen. Georgiers zijn ongelooflijk gastvrije mensen: dit had ik nog nergens ter wereld ontmoet. Het is beter een bijdrage te betalen voor de overnachting, zeker bij armere families. Onze gastheer, professor, in Tbilisi verdient slechts 1.000 Bef/maand. Toeristen zijn dus een dankbare bijverdienste op het karig maandloon.

Restaurants

Tbilisi : Maestro, zijstraat Rusaveli Ave., dicht bij theater. – tel. 98.75.77

Modern interieur met chinese uitbaters. Goed. Voor twee USD heb je een goede maaltijd.

Tbilisi : Rest. Nikola, Rustaveli Ave

Avondeten in zelfbedieningsrest, soort Mc Donald. Niets bijzonders, gelukkig is de Georgische wijn (vb Kindzmarauli 4 USD) uitstekend.

Tbilisi : Mac Donald bij Rustaveli metrostation

Zeer proper en met airco en nette wc, een verademing in Georgie. Typisch M.D. food.

Tbilisi : Rest. Kazbegi, zijstraat Rustaveli, Tabuckashvili Street 5,bij St. George-kerk en US ambassade

Met een echt tuinterras en tuinmeubelen en muziek : enig in Georgie – een aanrader. Bovendien georgische keuken en lekker eten en uitstekende dranken (Kindzmarauli = 11GLA) Een halve liter goed Kazbegi-bier = 1.1 GLA.

Reisorganisaties

Deze zijn nogal duur in Georgie, zodat wij alles vooraf zelf hebben uitgestippeld. Best een dilmus gebruiken in Georgie. In Armenie is er weinig vervoer wegens brandstofgebrek : best een taxi charteren bij de grens, doch dit valt niet mee wegens teweinig verkeer of woekerprijzen.

Voor de uitstap naar het afgelegen David Garedji (geen bussen) hebben wij beroep gedaan op een ervaren reisleider die goed engels spreekt, nl : Sandro, Agmeshenebeli Ave. 29a, Tbilisi. U kunt hem best breiken per telefoon op 39.65.05 of 99.67.22 of 38.08.97 of mob. 899/582469 Wij betaalden 40 USD/dag + benzine (150 km h/t). De trip was<rond de middag gedaan, doch wij eisten een volle dagtrip en hij bracht ons naar het Betania-klooster en daarna bij hem thuis voor thee.en versnaperingen. Dit is wel een aanrader.

Voor onze driedaagse trip in Armenie charterden wij voor 150 USD all in Kalasjan Razmich, ul. Svabodi 34, kv. 65, Achalkalaki – tel. 2.35.93 Razmich is armenier en een goed chauffeur. Wel nam hij de tweede dag reeds zijn vriendin mee op de trip zonder ons te raadplegen. Zij sprak de ganse tijd geen woord en zat erbij als een opgetutte Barbiepop. Razmich is een vrolijke praatgrage man die weinig engels spreekt. De weg tussen de grens Bavra en Gjumri is barslecht en de problemen bij het zoeken naar peperdure (1 USD/liter super) gesmokkelde zeldzame brandstof verantwoordt het tarief.

PRIJZEN

ARMENIE : 1 USD = 480 AMD

Het best neem je contant USD mee. Reischecques worden enkel in Jerevan aangenomen maar niet door iedere bank; reken er maar niet te veel op. Kredietkaarten doen stilaan hun intrede. Het best neem je kleine coupures van USD mee. Je kunt bijna overal in USD betalen ipv in dram. Benzine en openbaar vervoer is schaars en duur. Enkele prijsvoorbeelden:

Een driedaagse tour in Armenie, all-in betaalde wij 150 USD.
Nairy hotel, Jerevan (met bad, zonder ontbijt) : 10 USD
Avondeten, 3 pers. met Armeense wijn : 10 USD
Een cola : 250 dram
Een brrodje : 50 dram
Een zichtkaartje : 40 dram
Muziekcasette (mmoie Armeense muziek) : 400 dram
Fles Armeense cognac : 3 USD
Chalet in Dilijan : 1.500 dram/pp
Lekker avondeten in Dilijan (bij chalets) : 500 dram

GEORGIE : 1 USD = 1,92 GLA (lari)

Hier ook best cash dollars meenemen. Weinig mogelijkheden reischecques te wisselen en kredietkaarten te gebruiken. Dollars worden niet zo vaak aangenomen als in Armenie, dus eerst wisselen, best bij de bank, in Tbilisi en grote steden geen probleem. Enkele prijsvoorbeelden :

Busje Batumi-Kutaisi (172 km) : 10 GL.A
Fles spuitwater Borjomi : 1,50 GLA : duur voor een eigen produkt en bovendien zeer zout
Busje Kutaisi-Gori (157 km) :7 GLA
Stalin-museum in Gori : 1 GLA oubollig, veel vergeelde foto’s van de verheven tiran
Groot glas bier (0,50l): 0,60 GLA : het bier is goed.
Fles goede georgische wijn, Atenuri : 2,20 GLA
Ontbijt ,naast Intourist hotel in Gori : 2 GLA ( 2 grote thés + 2 taartjes)
Busje Gori-Ateni Sioni : 0,50 GLA – beter de iets duurdere “dolmus” nemen : zeer vlug
Busje h/t > mooie kerk Ateni-Sioni en terug > Gori : 1 GLA
Bus Gori-Tbilisi (96 km) : 2 GLA – de lijnbus stopt overal en is dus traag, doch goedkoper.
Avondmaal incl ½ liter wijn : 3,25 GLA/pp
Frisdrank : 1 GLA
Postzegel > Belgie : 0,50 GLA
Metro in Tbilisi : 0,20 GLA
Busje Tbilisi-Ananuri : 2 GLA
Van Ananuri tot Russische grens namen we een busje doch hoefden niets te betalen vermits we een foto namen van de chauffeur en compagnie. Prachtig berglandschap en panorama’s voor Gudauri (2.300 m.), doch slechte weg met gaten (zig-zagrijden).
Vanaf de Russische grens deden wij autostop : vrij vlug kregen wij een lift tot Kazbegi. Wij werden op thee en avondeten uitgenodigd en mochten er slapen . Wij kregen een lift tot de Cminda Sameba-kerk op een heuveltop en naar een bron waar ijzerhoudend water uit spoot.
Lunch : 3 GLA
Busje Kazbegi-Tbilisi : 7 GLA
Uitgebreid avondeten met wijn voor 2 pers. : 10 GLA (ong. 5 USD)
Bus Tbilisi-Nino Cminda : 1 GLA
Autostop Nino Cminda-Signahi
Wij werden in Signahi uitgenodigd door een vriendelijke, minder begoede dame en kregen avondmaal , overnachting en ontbijt : wij gaven 10 GLA/pp
Bus Signahi-Mukuzani : 1 GLA
Bus Mukuzani-Telavi : 1,5 GLA in een met graanzakken volgestouwde bus, die de boeren kochten op de zondagmarkt in Mukuzani. Ik hielp er telkens lossen.
Taxi : uitstap Telavi-Alaverdi, Ikalto, Shuamta, Telavi : 30 GLA totaal
Overnachting : uitgenodigd door Guram busdirekteur) en Nino
Bus Telavi-Tbilisi : betaald door onze gastheer-busdirekteur.
Khadjapuri (brood-met)warme kaas : zeer lekker en vullend : 0,50 GLA Khadjapuri is bijna overal te verkrijgen, zoals bij ons frieten.
Turks bad in Tbilisi : 2 GLA
Limonade : 0,30 tot 0,50 GLA in winkel
Uitgebreid avondeten : 8 GLA/pp
Ingang David Garedji-kerk : 12 GLA afgelegen bij grens Azerbeidjan, duur.
Busje Tbilisi-Akhaltsikhe (218 km – 3 uur rijden) : 6 GLA
Middageten : 4GLA
Taxi Akhalsikhe-Vardzia : 30 GLA
Ingang Vardzia-grottenstad, de moeite waard : 3 USD
Overnachting in eerste dorp bij boerin, avondeten, ontbijt, slapen : 10 GLA/pp
Boerenbus > Alkalakhi tussen vele, vele bakken en emmers kersen uit Vardzia, wij konden ons nauwelijks nog bewegen : 1 GLA
Busje grens Armemie (Avrum)>Tbilisi : 10 GLA. Bij de grens zagen wij een Belgische camion. Zeer vlotte overgang van Armenie > Georgie. Ook bij her binnenkomen via Bavra.
Zeer uitgebreid avondmaal in rest. Kazbegi (Tbilisi) met aperitief, fles wijn en champagne voor 17 GLA/pp.
Busje Tbilisi-Batumi : 16 GLA (6 uren)
Kleine cola in Mc-Donald’s : 1,2 GLA Het properste rest. In Tbilisi
Middagmaal onderweg bij busstop : 6 GLA, matig. Limonade in winkel = 0,3, in rest. = 1 GLA.
Een fles uitstekende wijn Kindsmarauli op terras : 11 GLA
Busje Batumi-Sarpi (grens GEO/TR) : 2,50 GLA
Ontbijt : Khadjapuri + limonade : 2,30 GLA